Er is schaal nodig om de gezamenlijke doelstelling van 40% CO₂-reductie in 2030 en 60% in 2040 als gemiddelde over de gehele monumentenvoorraad te realiseren. Om deze opschaling mogelijk te maken heeft De Groene Grachten een Adviestool Duurzaam Monument ontwikkeld. Onze adviseurs kunnen hiermee nog sneller en doeltreffender adviezen maken voor onze opdrachtgevers.
Maar dat is niet het enige, ook andere erfgoedexperts krijgen met deze tool toegang tot onze kennisdatabase en kunnen met de tool energiescans gaan uitvoeren. Bij de ontwikkeling hebben we nauw samengewerkt met Monumentenwachters in Noord-Brabant, Gelderland en Noord-Holland. Zij voeren inmiddels ook energiescans uit en inmiddels zijn ook Monumentenwachters in acht andere provincies met de tool aan de slag.
Met de adviestool kan de adviseur voorafgaand aan een monumentopname al informatie opvragen over het pand en de gebruikers. Dankzij de intaketool is het eenvoudig om tijdens het locatiebezoek bevindingen te noteren en koppelen aan foto’s. Vervolgens kan de adviseur in de rapportagemodule het onderzoek verwerken in een overzichtelijk adviesrapport. Hiervoor wordt informatie uit de kennisdatabase, zoals over maatregelen, subsidies, financiering en regelgeving, ingeladen. Deze wordt vervolgens aangepast en aangevuld met informatie op maat door de adviseur. Dankzij deze innovatie kunnen erfgoed en duurzaamheidsexperts eenvoudig en snel adviseren zonder aan kwaliteit in te boeten.
Sanne de Koning, directeur van Monumentenwacht Noord-Brabant: “We zien dat monumenteigenaren wel willen verduurzamen, maar vaak door de bomen het bos niet zien. Waar moeten ze beginnen? Welke aanpassingen kunnen wel en welke niet bij welk monument? Welke partijen zijn betrouwbaar? Onze wachters geven met de tool een persoonlijk en onafhankelijk advies, inclusief een rapport waarmee de eigenaren aan de slag kunnen.”
Tien jaar aan data
De Groene Grachten ontwikkelde de adviestool op basis van kennis en data die het de afgelopen tien jaar verzamelde in meer dan duizend projecten. Suze Gehem: “Eerder ontwikkelden we De Groene Menukaart en Zelfscan Duurzaam Monument, twee platforms waarmee pandeigenaren zelf aan de slag kunnen. Met de adviestool gaan we een stap verder. Erfgoed- en duurzaamheidsexperts kunnen nu energiescans voor gebouweigenaren maken.” Wij putten hierbij uit de uitgebreide database met informatie over verduurzaming van erfgoed. De adviestool is bovendien gekoppeld aan informatie over wet- en regelgeving in vijftig gemeenten en aan financierings- en subsidiemogelijkheden.
Aanpak voor 120.000 monumenten
In 2022 zijn de Monumentenwachten van Noord-Brabant, Utrecht, Limburg, Noord-Holland, Gelderland, Groningen, Zuid-Holland, Drenthe, Flevoland, Fryslân en Overijssel gestart met het gebruik van de tool. Het doel van Monumentenwacht is om monumenten te behouden voor de toekomst. De Koning: “Wij zijn ervan overtuigd dat je dat doet door ze te onderhouden, te gebruiken én te verduurzamen. Met deze tool onder de arm kunnen onze wachters nog meer gedegen en passend advies geven.” De Groene Grachten wil in drie jaar alle 120.000 monumenten in Nederland met de adviestool van een duurzaam plan voorzien. Gehem: “Samen met de aangesloten organisaties bij de Monumentenwacht bereiken we daarvan al 20 %. Met deze aanpak helpen we eigenaren in het hele land om hun pand klaar te maken voor de toekomst.”
De voordelen van de Adviestool Duurzaam Monument:
- De adviseur kan putten uit kennis over maatregelen, kosten, terugverdientijden, voordelen aandachtspunten, subsidies en regelgeving.
- Iedere bevinding op locatie kan uitgebreid geadministreerd worden met foto’s, notities eigenschappen en kenmerken. Zo kunnen bijv. bouwdelen, waardevolle elementen en installaties uitgebreid in kaart worden gebracht.
- De bevindingen worden met de rapportage module eenvoudig verwerkt tot een rapport. Hierin heeft de adviseur de mogelijkheid om de maatregelen uit de database in te laden om zo tot een passend advies te komen.
- Doordat de adviestool door meerdere erfgoed professionals wordt gebruikt delen we kennis en ervaring, wordt de database verrijkt en wordt uw gemeentelijke informatie voor een breed publiek ontsloten.
Green Light District
De adviestool is ontwikkeld mede met steun vanuit het Green Light District project. Dit gebied vormde de locatie voor de eerste pilot waarbij 100 pandeigenaren in slechts enkele maanden tijd van ons een energiescan hebben ontvangen. De ontwikkeling van de tool was een vereiste om deze aantallen in zo’n korte periode te kunnen realiseren. Dankzij de adviestool kunnen adviseurs hun werkzaamheden opschalen, wat nodig is om de doelstellingen voor de monumentale gebouwvoorraad te halen.
De adviestool is een initiatief van De Groene Grachten en mede mogelijk gemaakt door EIT Climate-KIC, Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Provincie Noord-Holland, Provincie Gelderland, Monumentenwacht Gelderland, Monumentenwacht Noord-Holland en Monumentenwacht Noord-Brabant.